خراسان شمالی| در نشست تخصصی گفتمان ولایت مطرح شد؛
چالش‌های وحدت در عصر تفرقه‌افکنی رسانه‌ای؛ نقش نهادهای تبلیغی در تحقق انسجام امت اسلامی
به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، مسجد، خانه خدا و ملجا و پناهگاه مسلمانان است. از همان صدر اسلام و با آغازین روز‌های بعثت پیامبر (ص) مساجد کانون‌های اصلی اجتماع مومنان و جایی برای یافتن راه حل‌های بنیادین در امورات مهم بود که به نتایج ماندگاری در تاریخ اسلام نیز منجر شد.
با گذشت هر سال از آغاز ظهور اسلام، مساجد آرام آرام جای محکمی در موضوعات مهم اجتماعی، سیاسی و حتی فرهنگی یافت و علاوه بر عبادت به عنوان محوری‌ترین کارکرد این بنا‌های مقدس، با نقش آفرینی در مسایل گوناگون، جای محکمی در تصمیم سازی امورات مرتبط با مسلمانان پیدا کرد.
کمک به گسترش و رشد معنویت در آحاد جامعه به خصوص جوانان با برگزاری نشست‌های بصیرتی، برپایی و اقامه نماز در برپایی نماز‌های پنجگانه، باز بودن در‌های مسجد برای فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی و فراهم شدن زمینه حضور نوجوانان و جوانان از جمله روش‌های بهبود کیفیت فعالیت مساجد در راستای بازگشت به دوران پرشکوه این بنا‌های مقدس است.
در همین راستا، حجت الاسلام عباسعلی گرزین، مدیرکل تبلیغات اسلامی گلستان در گفتگویی اختصاصی به سوالات خبرنگاران در استان گلستان پاسخ گفت که از نظر می‌گذرانیم؛
*اصلی‌ترین موانع برای برقرار شدن مساجد کدامند؟
مساجد از جایگاه و حیثیت خود فاصله گرفتند که یکی از دلایل اصلی آن عدم آشنایی دقیق مردم با کارکرد مساجد است.
فارغ از این که دشمن چکار کرده که البته زیاد هم کار کرد و اینکه دولت حمایتی از مساجد انجام می‌دهد یا نه، باید مردم با کارکرد مسجد در محلات آشنا شوندو به آن اشراف پیدا کنند.
باید بدانند که مسجد چقدر می‌تواند مسائل را حل کند و اگر ساکنان محلات به این باور برسند که از طریق مساجد قادر به حل مشکلات خود در بخش‌های گوناگون خواهند بود، اقبال به حضور در مساجد افزایش خواهد یافت.
اگر بتوانیم این گره ذهنی را باز کنیم و سراغ عوامل دیگر مانند تلاش برای افزایش حمایت دولت و یا خنثی سازی توطئه دشمنان برویم، خیلی از مسائل برطرف خواهد شد.
در ۴۴ سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون مگر حاکمیت عنایت ویژه‌ای به مساجد داشته و یا هزینه‌ای برای احداث آن مقرر کرده بود؟ خیر، چون همه این بنا‌های مقدس در جای جای کشور به دست مردم و با بودجه خودشان ساخته شد.
عدم برقراری مساجد چه آسیب‌هایی را به جامعه اسلامی ایرانی ما وارد کرده و باعث شده ما در کجا‌ها ناچار به هزینه شویم؟
متاسفانه به دلایل گوناگون، مساجد از کارکرد و کارآمدی اصلی و اولیه خود جدا شده و مهمترین ضربه‌ای که این اتفاق وارد می‌کند، واردشدن آسیب به هویت ایرانی اسلامی است.
شما به کارکرد مسجد در صدر اسلام و یا چند قرن قبل نگاه کنید. مثلا مسجد اصفهان یا مساجد اصلی شهر‌ها را ببینید که چگونه با معماری پیشرفته به عنوان نماد تکنولوژی آن دوران، همچنان پس از قرن‌ها استوار مانده و خم به ابروی آن‌ها نیامده است.
این‌ها نشان می‌دهد در گذشته مساجد دارای اعتبار بسیار زیادی در جامعه بود که لازم است بار دیگر به آن بازگردیم.
مساجد باید به مرحله‌ای برسند که انواع خدمات مانند فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، امنیتی و حتی حقوقی را به ساکنان محلات ارائه کنند.
*به منظور برقرار شدن مساجد باید کدام کارکرد‌های آن‌ها را تقویت و احیاء کرد در این باره نیازمند چه حمایت‌ها و تأمین چه زیرساخت‌هایی هستیم؟
باید خدمات اجتماعی مساجد را گسترش دهیم. در درجه اول همین‌ها که نام بردیم و در کنار آن امام جماعت و اعضای هیئت امنا و مسجدی‌ها باید برای مساوات، حل مسائل بین خانواده‌ها و یا رفع مشکلات امنیتی در محلات تلاش کنند.
امنیت هر محله باید توسط مسجد و اهالی آن تامین شود، مسجد باید محلی برای حل مشکلات اقتصادی و اشتغال خانگی به خصوص برای خانم‌ها باشد.
اگر در وهله اول با اولویت ارائه این خدمات، کارکرد مسجد را گسترش دهیم می‌توانیم به احیای مساجد و بازگشت به دوران پرشکوه گذشته امیدوار باشیم.
از طرف دیگر حاکمیت باید حمایت خود از مساجد را بیشتر کند، چون بهبود کارکرد مسجد، به افزایش شان حاکمیت منجر خواهد شد.
البته منظور از افزایش کمک حاکمیت، تصدی گری دولت نیست بلکه مراد، راه اندازی و راهبری و ریل‌گذاری مسیر از سوی حاکمیت است.
یکی از راه‌های آن ارائه آموزش به ائمه مساجد برای امامت و راهبری محله است تا از طریق آن تبدیل به رهبر اجتماعی شوند.
*آیا سازوکار‌های قانونی می‌توانند به کمک مساجد در برقرار شدن بیایند یا این کار باید مردمی انجام شود؟
قانون باید حمایت کند که بخشی از آن وظیفه حاکمیت است، اما اجرا را باید به مردم سپرد.
حاکمیت باید زمینه را برای نقش آفرینی مردم فراهم کند که یکی از راه‌های آن وضع قوانین خوب است تا تسهیل گری کند و عرصه اجرا را به مردم بسپارد.
هر جا به مردم اعتماد شد نتیجه آن در بهبود کارکرد مساجد خود را نمایان ساخت که مثال روشن آن، نقش آفرینی اجتماعی و فرهنگی مساجد در کمک به گذر از دوران سخت کرونا بود.
در آن روز‌های سخت دولت فقط فضا را فراهم کرد و مقداری حمایت اولیه انجام داد، اما اجرا را به مردم سپرد.
*حرف آخر؟
دست نفوذی دشمن کاری کرد که مسائل فرهنگی ما و نقطه‌های مهم فرهنگی ایرانی اسلامی با تشتت و پراکندگی مدیریت مواجه شدند.
باید مدیریت واحد پیدا کند یعنی تمام دستگاه‌های مسئول بیایند زیر یک سقف جمع شوند و برای مدیریت مساجد و دیگر اماکن مذهبی کار قرارگاهی انجام دهند.
کنار هم جمع شوند و با هم تصمیم گیری کنند. معتقدم این کار باید زودتر انجام شود تا شاهد شکوفایی در مساجد باشیم.
با گذشت هر سال از آغاز ظهور اسلام، مساجد آرام آرام جای محکمی در موضوعات مهم اجتماعی، سیاسی و حتی فرهنگی یافت و علاوه بر عبادت به عنوان محوری‌ترین کارکرد این بنا‌های مقدس، با نقش آفرینی در مسایل گوناگون، جای محکمی در تصمیم سازی امورات مرتبط با مسلمانان پیدا کرد.
کمک به گسترش و رشد معنویت در آحاد جامعه به خصوص جوانان با برگزاری نشست‌های بصیرتی، برپایی و اقامه نماز در برپایی نماز‌های پنجگانه، باز بودن در‌های مسجد برای فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی و فراهم شدن زمینه حضور نوجوانان و جوانان از جمله روش‌های بهبود کیفیت فعالیت مساجد در راستای بازگشت به دوران پرشکوه این بنا‌های مقدس است.
در همین راستا، حجت الاسلام عباسعلی گرزین، مدیرکل تبلیغات اسلامی گلستان در گفتگویی اختصاصی به سوالات خبرنگاران در استان گلستان پاسخ گفت که از نظر می‌گذرانیم؛
*اصلی‌ترین موانع برای برقرار شدن مساجد کدامند؟
مساجد از جایگاه و حیثیت خود فاصله گرفتند که یکی از دلایل اصلی آن عدم آشنایی دقیق مردم با کارکرد مساجد است.
فارغ از این که دشمن چکار کرده که البته زیاد هم کار کرد و اینکه دولت حمایتی از مساجد انجام می‌دهد یا نه، باید مردم با کارکرد مسجد در محلات آشنا شوندو به آن اشراف پیدا کنند.
باید بدانند که مسجد چقدر می‌تواند مسائل را حل کند و اگر ساکنان محلات به این باور برسند که از طریق مساجد قادر به حل مشکلات خود در بخش‌های گوناگون خواهند بود، اقبال به حضور در مساجد افزایش خواهد یافت.
اگر بتوانیم این گره ذهنی را باز کنیم و سراغ عوامل دیگر مانند تلاش برای افزایش حمایت دولت و یا خنثی سازی توطئه دشمنان برویم، خیلی از مسائل برطرف خواهد شد.
در ۴۴ سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون مگر حاکمیت عنایت ویژه‌ای به مساجد داشته و یا هزینه‌ای برای احداث آن مقرر کرده بود؟ خیر، چون همه این بنا‌های مقدس در جای جای کشور به دست مردم و با بودجه خودشان ساخته شد.
عدم برقراری مساجد چه آسیب‌هایی را به جامعه اسلامی ایرانی ما وارد کرده و باعث شده ما در کجا‌ها ناچار به هزینه شویم؟
متاسفانه به دلایل گوناگون، مساجد از کارکرد و کارآمدی اصلی و اولیه خود جدا شده و مهمترین ضربه‌ای که این اتفاق وارد می‌کند، واردشدن آسیب به هویت ایرانی اسلامی است.
شما به کارکرد مسجد در صدر اسلام و یا چند قرن قبل نگاه کنید. مثلا مسجد اصفهان یا مساجد اصلی شهر‌ها را ببینید که چگونه با معماری پیشرفته به عنوان نماد تکنولوژی آن دوران، همچنان پس از قرن‌ها استوار مانده و خم به ابروی آن‌ها نیامده است.
این‌ها نشان می‌دهد در گذشته مساجد دارای اعتبار بسیار زیادی در جامعه بود که لازم است بار دیگر به آن بازگردیم.
مساجد باید به مرحله‌ای برسند که انواع خدمات مانند فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، امنیتی و حتی حقوقی را به ساکنان محلات ارائه کنند.
*به منظور برقرار شدن مساجد باید کدام کارکرد‌های آن‌ها را تقویت و احیاء کرد در این باره نیازمند چه حمایت‌ها و تأمین چه زیرساخت‌هایی هستیم؟
باید خدمات اجتماعی مساجد را گسترش دهیم. در درجه اول همین‌ها که نام بردیم و در کنار آن امام جماعت و اعضای هیئت امنا و مسجدی‌ها باید برای مساوات، حل مسائل بین خانواده‌ها و یا رفع مشکلات امنیتی در محلات تلاش کنند.
امنیت هر محله باید توسط مسجد و اهالی آن تامین شود، مسجد باید محلی برای حل مشکلات اقتصادی و اشتغال خانگی به خصوص برای خانم‌ها باشد.
اگر در وهله اول با اولویت ارائه این خدمات، کارکرد مسجد را گسترش دهیم می‌توانیم به احیای مساجد و بازگشت به دوران پرشکوه گذشته امیدوار باشیم.
از طرف دیگر حاکمیت باید حمایت خود از مساجد را بیشتر کند، چون بهبود کارکرد مسجد، به افزایش شان حاکمیت منجر خواهد شد.
البته منظور از افزایش کمک حاکمیت، تصدی گری دولت نیست بلکه مراد، راه اندازی و راهبری و ریل‌گذاری مسیر از سوی حاکمیت است.
یکی از راه‌های آن ارائه آموزش به ائمه مساجد برای امامت و راهبری محله است تا از طریق آن تبدیل به رهبر اجتماعی شوند.
*آیا سازوکار‌های قانونی می‌توانند به کمک مساجد در برقرار شدن بیایند یا این کار باید مردمی انجام شود؟
قانون باید حمایت کند که بخشی از آن وظیفه حاکمیت است، اما اجرا را باید به مردم سپرد.
حاکمیت باید زمینه را برای نقش آفرینی مردم فراهم کند که یکی از راه‌های آن وضع قوانین خوب است تا تسهیل گری کند و عرصه اجرا را به مردم بسپارد.
هر جا به مردم اعتماد شد نتیجه آن در بهبود کارکرد مساجد خود را نمایان ساخت که مثال روشن آن، نقش آفرینی اجتماعی و فرهنگی مساجد در کمک به گذر از دوران سخت کرونا بود.
در آن روز‌های سخت دولت فقط فضا را فراهم کرد و مقداری حمایت اولیه انجام داد، اما اجرا را به مردم سپرد.
*حرف آخر؟
دست نفوذی دشمن کاری کرد که مسائل فرهنگی ما و نقطه‌های مهم فرهنگی ایرانی اسلامی با تشتت و پراکندگی مدیریت مواجه شدند.
باید مدیریت واحد پیدا کند یعنی تمام دستگاه‌های مسئول بیایند زیر یک سقف جمع شوند و برای مدیریت مساجد و دیگر اماکن مذهبی کار قرارگاهی انجام دهند.
کنار هم جمع شوند و با هم تصمیم گیری کنند. معتقدم این کار باید زودتر انجام شود تا شاهد شکوفایی در مساجد باشیم.
